Hafta 3: Temel İşletim Sistemi Bilgisi

1. İşletim Sistemi nedir?

Bilgisayarlara kurulan temel yazılımlara işletim sistemi denilmektedir.

Bilgisayar kullanıcıları bilgisayarı kullanırken gerçekleştirdikleri işlemleri işletim sistemi aracılığı ile gerçekleştirirler.

2. İşletim sistemleri ile ilgili çeşitli kavramlar.

Masaüstü: İşletim sistemi (örnek: Windows XP) açıldığında karşımıza ilk olarak Masaüstü -desktop- adı verilen ekran gelmektedir. Bilgisayarda yapmak istediğimiz işlemleri masaüstünde yer alan simge, kısa yol ve araç çubuklarını kullanarak yapmaktayız. Masaüstünü sınıflardaki sıralara benzetebiliriz. Ders esnasında bize gerekli olan kitap, defter, kalem vb. eşyaları sıramızın üstüne koyarız. Bilgisayarda da gerçekleştirmek istediğimiz işlem için gerekli olan araçlar masaüstünde yer alır.

Dosya Sistemi: Bilgisayarlar bilgiyi dosyalar halinde depolamaktadır. Bilgisayarın içerdiği bilgi arttıkça dosya sayısı da artmaktadır. İçerisinde fazla bilgi bulunmayan bilgisayarlarda bile dosya sayısı on binlerle ifade edilmektedir. Bilgisayarlarda yer alan bu dosyalara hızlı bir şekilde ulaşabilmek ve dosyaları verimli bir şekilde kullanabilmek için bu dosyaların belirli bir düzen içerisinde depolanması ve yönetilmesi gereklidir. Bu yönetim işini dosya sistemi aracılığı ile gerçekleştiririz.

Dosya sisteminin temel öğeleri: Dosya sisteminin 3 adet temel öğesi vardır: Bunlar:

Dosyalar: Bilgileri içeren temel dosya sistemi öğesidir. Bilgisayarlarda kullanılan bütün bilgiler dosyalar halinde saklanır. (Benzetme: Öğrenciler)

Klasörler: Dosyaları barındıran temel boşluklardır. Bilgisayar hafızasında yer kaplamazlar. Bir klasörün içinde dosyaların yanı sıra başka klasörlerde yer alabilir. Bir klasörün içerisinde yer alan klasörlere alt klasör denilir. Örnek olarak, bilgisayarımızda “Müzik” klasörü vardır. Bu klasörün içinde de “Yerli Müzik” ve “Yabancı Müzik” adında iki klasör vardır. Bu durumda “Yerli Müzik” ve “Yabancı Müzik” klasörleri “Müzik” Klasörünün alt klasörleridir. (Şekil.1) (Benzetme: Sınıflar)


Sürücüler: Bilgisayar içerisindeki tüm klasör ve dosyaları barındıran ana boşluklardır. Dosyalar ve klasörler “sanaldır”. Ancak sürücüler fiziksel donanım parçalarıdır. Biz bu parçaları işletim sistemi üzerinden yönetiriz ve bu parçaları bilgileri depolamak için kullanırız. Disket sürücü, DVD-Rom ve sabit disk en çok kullanılan sürücülere örnektirler. (Benzetme: Okul)